HCAA SIAN 01-2023- Μετριάζοντας τον κίνδυνο από έκθεση σε Laser – (Mitigating the risk of laser Attack)

Απευθύνεται σε:

  1. Φορείς εκμετάλλευσης μεγάλων αεροπλάνων
  2. Φορείς εκμετάλλευσης μικρών αεροπλάνων και ελικοπτέρων
  3. Εκπαιδευτικούς οργανισμούς
  4. Φορείς εκμετάλλευσης αεροδρομίων
  5. Πάροχο αεροναυτιλίας

Ενημέρωση:

Οι παραλήπτες πρέπει να διασφαλίσουν ότι η παρούσα ανακοίνωση γνωστοποιείται σε όλα τα μέλη του προσωπικού τους, τα οποία πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα ή μπορεί να ενδιαφέρονται για το περιεχόμενο της ανακοίνωσης.

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ανάπτυξη του laser και η βιομηχανική εφαρμογή της τεχνολογίας laser αποτελούν μερικές από τις σημαντικότερες επιστημονικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα. Σήμερα, τα laser βρίσκονται σχεδόν παντού, από το supermarket και τα σχολεία μέχρι και σε εξελιγμένα συστήματα δορυφόρων και σε συστήματα ακριβείας για χειρουργικές εργασίες.

Ωστόσο, εάν το laser χρησιμοποιηθεί με ακατάλληλο τρόπο, η φωτεινή ενέργεια που παράγει δύναται υπό προϋποθέσεις να αποτελέσει σημαντικό βιολογικό κίνδυνο. Κατά συνέπεια, ακόμη και το πιο αβλαβές Laser Pointer μπορεί να γίνει κίνδυνος για την ασφάλεια, είτε μέσω άμεσων βιολογικών επιπτώσεων, είτε προκαλώντας παρενόχληση στην εκτέλεση κρίσιμων επιχειρησιακών διαδικασιών και ιδιαίτερα στην αεροπορία, όπως για παράδειγμα η διαδικασία προσέγγισης αεροσκάφους σε αεροδρόμιο.

Τα Laser μπορούν να παράγουν μια δέσμη φωτός τέτοιας έντασης που μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στον ανθρώπινο ιστό, ιδιαίτερα στον αμφιβληστροειδή του ματιού, ακόμη και από αποστάσεις άνω των 10 km. Σε χαμηλότερες εντάσεις, οι ακτίνες Laser μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά την οπτική απόδοση χωρίς να προκαλέσουν φυσική βλάβη στα μάτια.

ΚΙΝΔΥΝΟΣ

To κόκκινο Laser Point που χρησιμοποιείται συνήθως σε αίθουσες διδασκαλίας και συνεδριακούς χώρους είναι συσκευές χαμηλής ισχύος μικρότερης από ένα milliwatt (mW), οι οποίες συνήθως δεν έχουν επαρκή ισχύ για να προκαλέσουν βιολογική βλάβη, αν και εξακολουθούν να απαιτούν προσοχή στη λειτουργία και τη χρήση τους.

Το πράσινο Laser Point, που είναι και αυτό ευρέως διαθέσιμο, έχει μέγιστη ονομαστική ισχύ 5 mW και ταξινομείται ως πιο επικίνδυνο από το κόκκινο. Η μέγιστη ευαισθησία του ματιού στο ορατό φως είναι περίπου στο μήκος κύματος ενός πράσινου Laser με αποτέλεσμα το μάτι να ερμηνεύσει ένα πράσινο φως Laser, δεδομένης ισχύος, έως και 30 φορές πιο φωτεινό από ένα αντίστοιχο κόκκινο Laser ίδιας ισχύος. Η άμεση έκθεση των ματιών σε μια πράσινη ακτίνα Laser μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή βλάβη της όρασης.

Η ισχύς των 5 mW δεν είναι αρκετή για να προκαλέσει βιολογική βλάβη στο μάτι. Εξάλλου επιπλέον προστασία παρέχεται από το «ασυναίσθητο» κλείσιμο των ματιών όταν αυτά εκτεθούν σε μία ισχυρή δέσμη φωτός. Ωστόσο, στο εμπόριο κυκλοφορούν και Laser υψηλότερης ισχύος (από 10 έως 400 mW) που παράγουν σίγουρα επιβλαβείς δέσμες φωτός και μπορούν να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στα μάτια.

Η σοβαρότητα και η διάρκεια της διαταραχής της όρασης ποικίλλει σημαντικά, ανάλογα με την ένταση και το μήκος κύματος του φωτός, την τρέχουσα κατάσταση προσαρμογής του ατόμου στο φως (ή το σκοτάδι), ακόμη και τo χρώμα των ματιών.

Οι συνέπειες της έκθεσης σε ακτίνα laser μπορούν να είναι:

  • Απόσπαση της προσοχής: Η εκθαμβωτική επίδραση στο μάτι μπορεί να αποσπά την προσοχή, ιδιαίτερα σε καταστάσεις μεγάλου φόρτου εργασίας (π.χ. απογείωση, προσέγγιση και προσγείωση).
  • Προσωρινή Βλάβη όρασης: Ανεπιθύμητα οπτικά αποτελέσματα που περιλαμβάνουν:
  • λάμψη (προσωρινή διαταραχή της όρασης που προκαλείται από έντονο φως στο οπτικό πεδίο ενός ατόμου),
  • τύφλωση λάμψης (αδυναμία όρασης, που προκαλείται από το έντονο φως που εισέρχεται στο μάτι) που επιμένει μετά το τέλος του φωτισμού και
  • διατήρηση εικόνας – after-image (εικόνα που παραμένει στο οπτικό πεδίο μετά την έκθεση σε έντονο φως).
  • Οφθαλμικός τραυματισμός: Προσωρινή ή μόνιμη βλάβη στο μάτι που προκαλείται από την έκθεση στο φως λέιζερ. Είναι συνήθως το αποτέλεσμα της άμεσης έκθεσης σε παρατεταμένη ή υψηλής ισχύος φωτεινή δέσμη Laser.

Ο φωτισμός με Laser του αεροσκάφους μπορεί να προκαλέσει απόσπαση της προσοχής, αποπροσανατολισμό και δυσφορία στους πιλότους με αποτέλεσμα μια δυνητικά επικίνδυνη κατάσταση κατά τις κρίσιμες φάσεις της πτήσης.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΔΕΣΜΗ LASER

Η EASA έχει ετοιμάσει βοηθητικό υλικό σχετικά με τις επιθέσεις με δέσμες φωτός Laser το οποίο και επισυνάπτεται (σχετικό αρχείο σε μορφή pdf).

Επίσης επισυνάπτεται σχετικό υλικό από το Περιφερειακό Γραφείο του ICAO Middle East (MID): RASG-MID SAFETY ADVISORY-12 (σχετικό αρχείο σε μορφή pdf).

Στο βοηθητικό υλικό της EASA χρησιμοποιούνται «λέξεις» υπό την μορφή μνημονικού οι οποίες περιλαμβάνουν τα ακρωνύμια των δράσεων και συγκεκριμένα:

 

Πριν την πτήση:

  • TRAP – είναι τα αρχικά των λέξεων: Train, Reassurance, Anticipate, Prepare

Κατά την στιγμή ή αμέσως μετά την έκθεση σε δέσμη φωτός laser:

  • DANGER – είναι τα αρχικά των λέξεων: Delegate, Aviate, Navigate, Glare, Exacerbate, Report

Μετά το περιστατικό:

  • NOW – είναι τα αρχικά των λέξεων: Notify (Pilots, Controllers), Occurrence report, Well-being

Ακολουθεί μετάφραση του επισυναπτόμενου poster.

Πριν από την πτήση

Εκπαίδευση:        Κάποια στιγμή ένας πιλότος ή ένας ελεγκτής εναερίου κυκλοφορίας που δραστηριοποιείται σε πύργο ελέγχου αεροδρομίου μπορεί να γίνει στόχος επίθεσης με laser. Οι οργανισμοί (αεροπορικές εταιρίες και πάροχος αεροναυτιλίας) θα πρέπει να καθιερώσουν εκπαίδευση ευαισθητοποίησης σε σχέση με το Laser και να διασφαλίσουν ότι διαθέτουν λεπτομερείς διαδικασίες (SOPs) για τα πληρώματα α/φών και για τους ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας.

Καθησυχασμός: Οι πιλότοι και οι ελεγκτές θα πρέπει να καθησυχάζονται από το γεγονός ότι οι πιθανότητες να υποστούν μόνιμη βλάβη στα μάτια από επίθεση με laser είναι εξαιρετικά μικρές.

Πρόβλεψη:           Όταν η πτήση πραγματοποιείται σε ένα μέρος που είναι γνωστό ή ύποπτο για ¨επιθέσεις” Laser, ο πιλότος που έχει τον ρόλο ως pilot Monitoring θα πρέπει να είναι έτοιμος να αναλάβει τον έλεγχο του αεροσκάφους εάν απαιτηθεί. Οι οργανισμοί θα μπορούσαν να προμηθεύσουν τα πληρώματα με «Γυαλιά Laser Strike» σε περιοχές υψηλού κινδύνου.

Προετοιμασία:    Τα πληρώματα και οι ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για το ξαφνικό σοκ που μπορεί να προκαλέσει μια επίθεση με Laser και να γνωρίζουν τις ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν μετά από μια επίθεση.

 

Κατά τη διάρκεια και Αμέσως Μετά από Επίθεση

Ανάθεση:              Εάν άλλο μέλος του πληρώματος έχει αποφύγει την έκθεση, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο, εάν χρειάζεται, να ανατεθούν καθήκοντα στο μη εκτεθειμένο μέλος του πληρώματος.

Αεροπορία:          Πρέπει να ελεγχθεί η διαμόρφωση του αεροσκάφους και, εάν είναι εφικτό, εξεταστεί το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί ο αυτόματος πιλότο για να διατηρηθεί μια καθορισμένη διαδρομή πτήσης (flight path). Επίσης να εξεταστεί εάν απαιτείται και το ενδεχόμενο να εκτελεστεί μια επανακύκλωση.

Πλοήγηση:            Εάν είναι εφικτό, το πλήρωμα δύναται χρησιμοποιήσει την άτρακτο του αεροσκάφους για να μπλοκάρει την ακτίνα laser είτε αλλάζοντας ύψος (συνήθως προς τα πάνω) ή πραγματοποιώντας στροφή μακριά από το laser.

Αντανάκλαση:     Η λάμψη ενός Laser αποσπά πολύ την προσοχή, συστήνεται στο πλήρωμα να κοιτάζει μακριά από τη δέσμη του Laser, αν είναι δυνατόν, το πλήρωμα να καλύψει τα μάτια του και να χαμηλώσει τα αλεξήλια για να μειώσει τον κίνδυνο. Επίσης το πλήρωμα μπορεί να ανάψει τα φώτα του πιλοτηρίου για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις του φαινομένου από επιπλέον φωτισμό από την δέσμη Laser.

Επιδείνωση:         Αποφύγετε το τρίψιμο των ματιών για να μην επιδεινωθούν οι επιπτώσεις μιας επίθεσης με Laser στα μάτια αλλά  για να μειωθεί η πιθανότητα πρόκλησης περαιτέρω τραυματισμού

Αναφορά:

Πιλότοι:  Ενημερώνουν τον Ελεγκτή Εναέριας Κυκλοφορίας για την κατάσταση το συντομότερο δυνατό, ιδιαίτερα εάν το πλήρωμα έχει πάρει ως απόφαση να αποκλίνει από την καθαρισμένη διαδρομή πτήσης.

Ελεγκτές:   Ενημερώνουν τα αεροσκάφη που είναι υπό τον έλεγχό τους εκείνη την στιγμή ότι μπορεί να δεχτούν «επίθεση» από ένα Laser.

 

Μετά από μια επίθεση

Ενημέρωση:

Πιλότοι:  Το συντομότερο δυνατό μετά την επίθεση το πλήρωμα παρέχει στο ATC όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το συμβάν, ώστε η Ελληνική Αστυνομία να δύναται να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες. Εάν είναι δυνατόν, δίνουν μια περιγραφή της θέσης της πηγής της δέσμης Laser, της κατεύθυνσης και του χρώματός της, καθώς και της διάρκειας της έκθεσης.

Ελεγκτές:   Ενημερώνουν άλλα αεροσκάφη ώστε τα πληρώματά τους να είναι προετοιμασμένα για αυξημένο κίνδυνο περαιτέρω επιθέσεων.

Αναφορά περιστατικού:   Συμπληρώνουν αναφορά περιστατικών της αεροπορικής εταιρείας ή του οργανισμού που απασχολούνται για να ενημερωθούν και άλλοι για το συμβάν.

Καλή ψυχοσωματική κατάσταση:    Εξασφαλίζουν την καλή τους ψυχοσωματική κατάσταση. Εάν μετά από μία επίθεση με Laser, συνεχιστούν τυχόν προβλήματα με τα μάτια τους, επισκέπτονται έναν γιατρό.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ, ΦΟΡΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΟ ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΛΙΑΣ

Οι οργανισμοί στους οποίους γνωρίζεται η παρούσα SIAN καλούνται όπως την γνωστοποιήσουν στο προσωπικό τους την παρούσα SIAN. Επίσης δύνανται να χρησιμοποιήσουν την επισυναπτόμενη αφίσα (σχετικό αρχείο pdf) για την ευαισθητοποίηση του προσωπικού τους.

Oι φορείς λειτουργίας αεροδρομίων, στους οποίους γνωρίζεται η παρούσα, πρέπει να μεριμνήσουν έτσι ώστε όταν οι υπεύθυνοι λειτουργίας του αεροδρομίου ενημερώνονται από τους ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας, για «επίθεση» με Laser, να ενημερώνουν με την σειρά τους, αμελλητί, την αστυνομική αρχή της περιοχής, δίνοντάς τους όσο τον δυνατόν καλύτερες πληροφορίες θέσης, έτσι ώστε να συνδράμουν την αστυνομία στον εντοπισμό της πηγής παραγωγής της φωτεινής δέσμης Laser.

Παρακαλούνται οι οργανισμοί στους οποίους γνωστοποιείται η παρούσα SIAN όπως μας ενημερώσουν για τις δράσεις τους.

SHARE